Μάνα, μητέρα, μαμά!!!

…Σε θυμάμαι κάθε μέρα, γιατί καθημερινά με συλλαμβάνω να χρησιμοποιώ λέξεις και φράσεις σου στα παιδιά και στα εγγόνια μου, που εμένα, όταν ήμουν στην ηλικία τους και τις άκουγα, με εκνεύριζαν… με σύγχιζαν.

Ωστόσο, τις ξεστομίζω αυτολεξεί, γιατί τις θεωρώ κρυστάλλινα αποστάγματα πείρας και αγάπης, γιατί αναδύονται αυτούσιες από το υποσυνείδητό μου, χωρίς να τις ελέγχω… και μάλιστα με την ίδια σειρά, τον ίδιο επιτονισμό στην εκφορά τους και τολμώ να πω με τα ίδια –πρόσκαιρα ελπίζω– αποτελέσματα… εκνευρισμό και σύγχιση στους νεότερους.

Στις Εκλογές, ωστόσο, πάντα θυμάμαι το καλύτερό σου, το πιο προσωπικό, το πιο πικρό, το πιο βιωμένο (αφού υπήρξες επί 60 συναπτά χρόνια συνεπής σύζυγος ενός συνεπούς κομμουνιστή με τρεις εξορίες στην πλάτη του) απόσταγμα ζωής. 

Σας το χαρίζω από καρδιάς, παρόλο που είμαι βέβαιη για τον εκνευρισμό και τη σύγχιση που θα προκαλέσει.

"Το φαγοπότι της Δεξιάς και η φαγωμάρα της Αριστεράς έφαγαν την Ελλάδα"

υ.γ.1. Για τους φιλολογίζοντες στη φράση υπάρχει και σχήμα λόγου, παρήχηση με τη συλλαβή –φα.

υ.γ.2. Η μαμά μου έμεινε αγράμματη. Τη βρήκε ο Πόλεμος στη Δευτέρα Δημοτικού και στη συνέχεια ο Εμφύλιος από τον Μάρτιο του 1946 έως και τον Αύγουστο του 1949. Όταν επιτέλους ήλθε η Ειρήνη, ήταν ήδη έφηβη. Η πατριαρχία της εποχής έστειλε τα τρία αγόρια της οικογένειας να συνεχίσουν το Σχολείο, ενώ τα τρία κορίτσια, αν και εξυπνότερα, όπως αποδείχτηκε αργότερα, παρέμεναν στα χωράφια του Λοφαρίου Άνοιξη - Καλοκαίρι – Φθινόπωρο (όπως λέμε σήμερα έβγαζαν… σεζόν) και φοιτούσαν στην «Ανωτάτη Μοδιστρική» τον Χειμώνα στην πόλη. Βλέπετε πόλεμοι, ακραία φτώχια και πατριαρχία καθόριζαν τότε τις ζωές των γυναικών, για να μην πω γενικά και των αδύναμων ανθρώπων.

Δώρα Κάσσα Παπαδοπούλου

Φιλόλογος