Είδος ταινίας: Δραματική, Ημι-Αυτοβιογραφική
Σκηνοθεσία: Steven Spielberg
Σενάριο: Steven Spielberg, Tony Kushner
Πρωταγωνιστούν οι: Michelle Williams, Paul Dano, Gabriel LaBelle, Seth
Rogen, Judd Hirsch
Διάρκεια: 151’
Περίληψη
Η ταινία εξελίσσεται μέσα στις δύο καθοριστικές –για την ιστορία των
Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής– δεκαετίες του '50 και του '60. Ο Sammy Fabelman
σε ηλικία μόλις έξι ετών πείθεται από τους γονείς του, τον πατέρα του Burt και
τη μητέρα του Mitzi, να δει στον κινηματογράφο την ταινία The Greatest Show on
Earth (Όσκαρ Καλύτερης ταινίας για το 1952) του Cecil B. DeMille. Ο μικρός
ανοίγει διάπλατα και με τρόμο τα μάτια του από τη σκηνή εκτροχιασμού ενός
τρένου που συγκρούεται με ένα αυτοκίνητο και μετά με ένα άλλο τρένο.
Προκειμένου να ξεπεράσει τις στενάχωρες αυτές εικόνες και με την αμέριστη
συμπαράσταση της οικογένειάς του, θα αναπαραστήσει τη σύγκρουση ενός
παιχνιδιού τρένου με ένα ξύλινο βαγόνι και θα κινηματογραφήσει τη σκηνή του
εκτροχιασμού. Με τον τρόπο αυτό θα ξεπεράσει το αρχικό σοκ και θα ανακαλύψει
τη μαγεία του κινηματογράφου, ενώ ταυτόχρονα θα έλθει αντιμέτωπος με τα
μυστικά της οικογένειάς του και την εφηβεία του, που κάθε άλλο παρά απλή
είναι, λόγω και της εβραϊκής καταγωγής των γονιών του. Αυτό το αγόρι δεν
είναι άλλο από τον σπουδαίο Σκηνοθέτη Steven Spielberg, ο οποίος περίμενε 60
χρόνια για να πει αυτή την ιστορία.
Προσωπικές σκέψεις
Ο νεαρός Sammy Fabelman (Mateo Zoryan ως παιδί και Gabriel LaBelle ως
έφηβος) αναδύεται ως κινηματογραφική ιδιοφυΐα μέσα σε μια οικογένεια με δύο
διαφορετικές κοσμοθεωρίες. Από τη μία πλευρά είναι οι καλλιτέχνες και από την
άλλη οι τεχνοκράτες επιστήμονες. Στην πρώτη ανήκει ο Sammy και η ταλαντούχα
πιανίστρια μητέρα του Mitzi, η οποία δεν μπόρεσε να υλοποιήσει το παιδικό της
όνειρο, καθώς παγιδεύτηκε από μικρή στον διπλό ρόλο της συζύγου και μητέρας.
Στη δεύτερη ανήκει ο εργασιομανής και χαμηλών τόνων πατέρας του Sammy, ο Burt,
ένας λαμπρός Ηλεκτρολόγος Μηχανικός που τρέχει τις εξελίξεις στο χώρο των
υπολογιστών σε μεγάλες εταιρείες όπως η RCA, η General Electric και η IBM.
Στην ίδια πλευρά είναι και ο "Θείος" Bennie, έναν τεχνοκράτης συνάδελφος του
Burt, τον οποίο η Mitzi χρειάζεται μέσα στην οικογένεια ως θετική παρουσία
στις δυσκολίες της καθημερινότητας. Η οικογένεια συμπληρώνεται από τις τρεις
μικρότερες αδελφές του Sammy, ενώ σημαίνοντα ρόλο για την εξέλιξη του Sammy
έχει και η σύντομη παρουσία του Θείου της Mitzi, του Boris.
Η ταινία προσεγγίζει τη διαχρονική αντιπαράθεση μεταξύ της επιστήμης και
της τέχνης, μεταξύ του ορθολογισμού και της τεχνικής, μεταξύ του
συγκεκριμένου και του αφηρημένου, μεταξύ του πατέρα και της μητέρας. Η
κινηματογραφική σκηνή εκτροχιασμού του τρένου είναι ασφαλώς σοκαριστική. Ο
πατέρας του Sammy τον καθησυχάζει με ορθολογικούς και επιστημονικούς όρους
για τις τεχνικές της κινηματογράφησης των σκηνών στις ταινίες. Η μητέρα του
τον εμψυχώνει με εκφραστικούς, συναισθηματικούς και καλλιτεχνικούς όρους,
προκειμένου να πείσει τον γιο της για την ονειροπόληση της κινηματογραφικής
εμπειρίας.
Είναι, λοιπόν, απολύτως λογικό να αντιμετωπιστεί ποικιλοτρόπως από τους
οικείους του η προοπτική του Sammy να ακολουθήσει το παιδικό του
όνειρο:
– Ο πατέρας του θεωρεί υπερβολικό το ποσό των 100 δολαρίων για την
ενοικίαση μιας κάμερας και ενός μηχανήματος μοντάζ, προκειμένου να
ικανοποιήσει ένα χόμπι και ταυτόχρονα απαξιώνει την ενασχόληση του γιου του
με τον κινηματογράφο. Ως επιχείρημα επικαλείται τη δική του ενασχόληση με
τις ουσιαστικές κατασκευές και όχι με τις φανταστικές κινηματογραφικές
σκηνές.
– Ο Θείος Boris, ως πρώην κινηματογραφιστής και δαμαστής λιονταριών σε
Τσίρκο, του υπογραμμίζει πικρές αλήθειες… "Τρέξε όσο θέλεις, αγόρι μου, αλλά
να ξέρεις ότι δεν λέω ασυναρτησίες. Θα κάνεις τις ταινίες σου. Θα κάνεις την
τέχνη σου. Και θα θυμάσαι πόσο πόνεσε. Καταλαβαίνεις τι λέω; Η τέχνη θα σου
δώσει στέμματα στον ουρανό και δάφνες στη γη. Αλλά... θα σου ξεριζώσει την
καρδιά. Θα σε αφήσει μόνο σου… Η τέχνη δεν είναι παιχνίδι. Η τέχνη είναι
επικίνδυνη σαν το στόμα ενός λιονταριού. Θα σου δαγκώσει το κεφάλι."
– O «Θείος» Bennie, παρά το γεγονός ότι είναι τεχνοκράτης, τον ενθαρρύνει
για χάρη της Mitzi… "Σκέψου ό,τι θέλεις για μένα, μικρέ, αλλά αν σταματήσεις
να κάνεις ταινίες, θα ραγίσει η καρδιά της μητέρας σου. Θα της ραγίσεις την
καρδιά, το εννοώ. Δεν της αξίζει αυτό από κανέναν, πόσο μάλλον από
εσένα."
– Η μητέρα του, η οποία θυσίασε την καλλιτεχνική της φύση (πιανίστρια από
την ηλικία των πέντε ετών) για να υπηρετήσει την οικογένειά της, τον ωθεί να
κυνηγήσει το όνειρό του… "Sammy, κάνε αυτό που λέει η καρδιά σου, γιατί δεν
χρωστάς σε κανέναν τη ζωή σου. Ούτε καν σε μένα."
Ο Sammy θα πεισθεί να ακολουθήσει το όνειρό του μετά από μια μικρή παύση,
εξαιτίας οικογενειακών προβλημάτων, στην αρχή της καριέρας του.
Ο Steven
Spielberg, πάντως, ακολούθησε το όνειρό του μετά από μια μικρή παύση στην
αρχή της καριέρας του, όχι εξαιτίας οικογενειακών προβλημάτων, αλλά
εξαιτίας της κρίσης αυτοπεποίθησης, όταν πρωτοείδε στα 16 του το έπος
Lawrence of Arabia. Θεώρησε ότι ο Σκηνοθέτης του David Lean είχε ανεβάσει
πολύ ψηλά τον πήχη. Λίγο αργότερα, όμως, είδε και ξαναείδε την ταινία. Και
τότε συνειδητοποίησε ότι δεν υπήρχε επιστροφή, καθώς όφειλε να προσπαθεί ή
να πεθάνει προσπαθώντας.
Παρά τη διάρκεια των δυόμισι ωρών η ταινία κυλά με πολύ ευχάριστο τρόπο,
χωρίς να χάνεται σε μακροσκελή και εύκολα συγγραφικά κόλπα. Εκτός από τη
συμβολική, αυτοβιογραφική και μετακινηματογραφική της αξία, η νέα ταινία του
Steven Spielberg καταφέρνει να μας κρατήσει κολλημένους στη μεγάλη οθόνη
χάρη στην επιδέξια διαχείριση του ρυθμού και των αφηγηματικών εγγραφών μέσα
σε αυτήν, συμπεριλαμβανομένης και αυτής της κωμωδίας, ενός είδους που δεν
είναι και το φόρτε του σπουδαίου Σκηνοθέτη.
Υπάρχουν πολλά θέματα που θίγει ο Steven Spielberg στην ταινία. Η στενή και
ευρύτερη οικογενειακή ιστορία είναι απλή, ανθρώπινη και συναισθηματική. Το
δίκτυο των σχέσεων μεταξύ των μελών της σκιαγραφείται πολύ όμορφα. Και αυτό
μας βοηθάει να ξαναδούμε τον εαυτό μας στον νεαρό πρωταγωνιστή, του οποίου
οι προκλήσεις και τα διλήμματα είναι σε γενικές γραμμές παρόμοια με εκείνα
που ο καθένας από εμάς έχει να αντιμετωπίσει στη ζωή του.
Η ταινία The Fabelmans είναι ο φόρος τιμής του Steven Spielberg
(Schindler's List, Saving Private Ryan, Raiders of the Lost Ark, E.T. the Extra-Terrestrial, West Side Story) στον κινηματογράφο
και την οικογένεια. Η ταινία, ημι-αυτοβιογραφική και προσωπική, είναι μια
μαγική ονειροπόληση. Τα πάντα, από τη Φωτογραφία μέχρι το Σενάριο και τη
Μουσική (John Williams) είναι τέλεια. Οι ερμηνείες της
Michelle Williams στον ρόλο της Mitzi, του
Paul Dano στον ρόλο του Burt, του
Gabriel LaBelle στον ρόλο του Sammy, του
Seth Rogen στον ρόλο του "Θείου" Bennie και του
Judd Hirsch στον ρόλο του
Θείου Boris είναι εξαιρετικές. Πολύ δυνατή και η σύντομη εμφάνιση
του
David Lynch στον ρόλο του σπουδαίου Σκηνοθέτη John Ford. Και κάπως έτσι –με
τρόπο απλό– ο Steven Spielberg μάς δίνει μια νέα ιστορία –τη δική του–
ως ανοιχτή πρόσκληση για την επιστροφή μας στους κινηματογράφους, σε μια
εποχή που οι κινηματογραφικές αίθουσες κλείνουν μία μία, για να γίνουν
μάρκετ, πάρκινγκ ή ξενοδοχεία.
Αλέξανδρος Παπαδόπουλος
Βαθμολογία : 9.5/10
………………………………………………………………………………………..
Το τρέιλερ της ταινίας
