Το πολύκροτο σκάνδαλο Panama Papers αποτελεί αναμφίβολα τη μεγαλύτερη στα χρονικά διαρροή εμπιστευτικών αρχείων από τη "μυστική" εταιρεία παροχής νομικών υπηρεσιών Mossack Fonseca.
Αποκαλύπτει εμφατικά ότι εκτός από τους χιλιάδες ανώνυμους υπάρχουν και επώνυμοι (ηγέτες κρατών, πολιτικοί, επιχειρηματίες, καλλιτέχνες, αστέρες του ποδοσφαίρου, δικτάτορες, εγκληματίες, κ.ά.), που εκμεταλλεύονται τους φορολογικούς παραδείσους για να κρύψουν τις περιουσίες τους σε υπεράκτιες εταιρείες (offshore) σε όλον τον κόσμο.
Τα αρχεία ήλθαν στην κατοχή της γερμανικής εφημερίδας Suddeutsche Zeitung μέσω πληροφοριοδότη που αυτοσυστήθηκε ως John Doe και ζήτησε να επικοινωνεί μόνο με κρυπτογραφημένα μηνύματα καθώς θεωρούσε ότι κινδύνευε η ζωή του.
Στη συνέχεια 370 περίπου δημοσιογράφοι και 107 μέσα ενημέρωσης από 76 χώρες εργάστηκαν επί μήνες με τη βοήθεια των ειδικών εργαλείων της Διεθνούς Σύμπραξης Ερευνητών Δημοσιογράφων (The International Consortium of Investigative Journalists - ICIJ) ώστε να παραμερίσουν το πέπλο των μεσαζόντων και να φθάσουν σε κάποιους από τους πραγματικούς δικαιούχους σε πάνω από 214.000 offshore εταιρείες.
Τα 11,5 εκατομμύρια αρχεία συνολικού όγκου 2,6 terrabyte καταδεικνύουν πώς η Mossack Fonseca βοήθησε τους πελάτες της να ξεπλύνουν το βρώμικο χρήμα, προκειμένου να αποφύγουν κυρώσεις και φόρους.
Βεβαίως, η διατήρηση offshore εταιρειών είναι νόμιμη, αλλά η επιδίωξη της μυστικότητας μέσω τέτοιου είδους οντοτήτων μπορεί να υποκρύπτει φοροδιαφυγή, "ξέπλυμα" χρήματος ή άλλου είδους παράνομες πράξεις.
Η απάντηση της Suddeutsche Zeitung στις επικρίσεις για την απουσία επιφανών Αμερικανών πολιτικών και οικονομικών παραγόντων, που σε κάθε περίπτωση έχουν στα χέρια τους το μεγαλύτερο μέρος του παγκόσμιου πλούτου, από τις λίστες των offshore εταιρειών ήταν σαφής :
"Περιμένετε και θα δείτε".
Ο Gerard Ryle, επικεφαλής της ICIJ, δήλωσε ότι τα έγγραφα καλύπτουν τις καθημερινές "δουλειές" στη Mossack Fonseca για διάστημα άνω της 40ετίας. Ο ίδιος προβλέπει ότι η διαρροή θα είναι πιθανώς το μεγαλύτερο χτύπημα που έχει δεχθεί ποτέ ο κόσμος των offshore εταιρειών εξαιτίας του όγκου των εγγράφων.
Μετά από όλα τα παραπάνω οι εξελίξεις για τα πρόσωπα και τις χώρες που εμπλέκονται θα είναι σίγουρα καταιγιστικές και αναμένεται να μας απασχολήσουν ιδιαίτερα στο άμεσο μέλλον. Όσον αφορά στην Ελλάδα, προκαλεί θλίψη το γεγονός ότι ακόμη ψάχνει τρόπους για να εισπράξει πρόστιμα και φόρους από τις γνωστές πλέον λίστες Λαγκάρντ, Μπόργιανς, Λιχτενστάιν κ.λπ., όταν άλλες χώρες με μικρότερα οικονομικά προβλήματα έχουν εισπράξει πάνω από 50 δισ. ευρώ.
Γύρω από το σκάνδαλο Panama Papers θα γραφούν σίγουρα πολλά άρθρα. Προσωπικά, έχω ξεχωρίσει ένα άρθρο του Jakob Augstein που σχετίζει εύστοχα το σκάνδαλο Panama Papers με το επίκαιρο θέμα της προσφυγικής κρίσης.....
Τα συμπεράσματα δικά σας.
Panama Papers : Πάρτε ό, τι μπορείτε να πάρετε!
Ο Jakob Augstein, αρθρογράφος του γερμανικού περιοδικού Der Spiegel και γιος του ιδρυτή του, σε άρθρο του με αφορμή το σκάνδαλο Panama Papers καταφέρεται έντονα κατά του παγκόσμιου καπιταλισμού που "έχει μεταβάλει ολόκληρο τον κόσμο σε παιδική χαρά των πλουσίων" την ίδια στιγμή που "τα Panama Papers απλά μας υπενθυμίζουν ότι το πρόβλημά μας είναι οι φορολογικοί πρόσφυγες και όχι η προσφυγική κρίση".
"Πληρώνετε φόρους. Τι ανόητο εκ μέρους σας….", γράφει σαρκαστικά ο Jakob Augstein και επισημαίνει ότι τα Panama Papers δείχνουν πώς πραγματικά λειτουργεί ο καπιταλισμός.
"Και αυτό που βλέπουμε είναι αηδιαστικό : απληστία, αδιαφορία, απάτη, διαφθορά" αναφέρει και σημειώνει πώς "πάνω από οποιεσδήποτε συγκρούσεις εξουσίας, πέραν των ιδεολογικών χαρακωμάτων, όλοι συμμερίζονται το σύνθημα του πειρατή της Καραϊβικής Jack Sparrow για τους απατεώνες, οι οποίοι κρατούν ένα μεγάλο μέρος αυτού του κόσμου στα χέρια τους : Πάρτε ό,τι μπορείτε να πάρετε και μην το επιστρέψετε ποτέ ξανά".
Ο Γερμανός αρθρογράφος συμπεραίνει επίσης ότι "το διεθνές κεφάλαιο δημιούργησε ένα δεύτερο κόσμο με δικούς του κανόνες, αθέατο και απροσπέλαστο για τους μη μυημένους". Τον περιγράφει δε ως "μια παράλληλη διάσταση, την οποία δεν μπορούμε να συλλάβουμε και στην οποία ούτε οι πολιτικοί μας θέλουν να επέμβουν", αφού στις λίστες αυτές συμπεριλαμβάνονται "συγγενείς και συνεργάτες πρώην και νυν αρχηγών κρατών από τουλάχιστον 35 χώρες, από την Αγκόλα μέχρι το Ηνωμένο Βασίλειο".
Ιδιαίτερη μνεία κάνει ο Jakob Augstein στην πρώην Βρετανική αυτοκρατορία με τις αποικίες της, όπου και σήμερα βρίσκονται περισσότεροι από τους μισούς φορολογικούς παραδείσους. Υπενθυμίζει δε αυτό που ο David Cameron είχε ήδη πει προ ετών, ότι δηλαδή οι κατηγορίες κατά των υπεράκτιων εταιρειών "δεν είναι δίκαιες και σωστές"…..
Επίσης επισημαίνει ότι "ο κόσμος του παγκόσμιου καπιταλισμού δεν γνωρίζει σύνορα για τα χρήματα. Και κανένα νόμο για τους πλούσιους. Τα σύνορα είναι για τους φτωχούς και τους βλάκες".
Αναφερόμενος, μάλιστα, στο επίκαιρο θέμα των προσφύγων γράφει χαρακτηριστικά : "Η κοινή γνώμη στη Δύση εξανίσταται για τους πρόσφυγες, επειδή τους βλέπει. Οι φοροφυγάδες μας αφήνουν κατά κάποιο τρόπο αδιάφορους, επειδή έχουν τη δύναμη να εξαφανίζονται".
Τονίζει τέλος πως "η Δύση, η οποία είναι τόσο υπερήφανη για τις αξίες της, κλείνει τις σύνορά της σε φοβισμένους ανθρώπους οι οποίοι αναζητούν μια καλύτερη ζωή, αλλά τα ανοίγει στο βρώμικο χρήμα όταν αυτό αναζητά μια καλύτερη επένδυση".
Και καταλήγει : "Οι εγκληματίες οι οποίοι πυρπολούν σπίτια αλλοδαπών και δέρνουν ανθρώπους, ο απαίσιος όχλος ο οποίος τρομάζει με τις κραυγές του τους πρόσφυγες, το κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), το οποίο με τα ψυχρά του συνθήματα κατακτά τα τοπικά κοινοβούλια είναι τα ασυνείδητα όργανα αυτού του συστήματος".
