Έργο σπάνιας ευαισθησίας και ποιητικής ορμής, ο "Γυάλινος Κόσμος", το αυτοβιογραφικό αριστούργημα του Tennessee Williams, ανεβαίνει στο Θέατρο Τ, στη Θεσσαλονίκη, στις 25 Δεκεμβρίου 2017, σε σκηνοθεσία της Γλυκερίας Καλαϊτζή, με τη Γιώτα Φέστα στον ρόλο της Αμάντας.
Με φόντο τα χρόνια της Μεγάλης Ύφεσης (δεκαετία του 1930), τότε που η μεσαία τάξη της Αμερικής κατέρρεε, όπως και η οικονομία της χώρας, σε μια επαρχία του αμερικάνικου Νότου, εκτυλίσσεται η ιστορία μιας οικογένειας που την έχει εγκαταλείψει ο πατέρας. Το κείμενο είναι μια εξομολογητική δήλωση ενοχής του αφηγητή - γιου Τομ. Ο Τομ με τη σειρά του εγκατέλειψε κι αυτός - μετά από ορισμένες ατυχείς συμπτώσεις και πολλά σπαταλημένα όνειρα - τη μητέρα του Αμάντα και την αγαπημένη του αδελφή Λώρα. Στόχος του η αναζήτηση της ελευθερίας και η πάντα μακρινή, σχεδόν άπιαστη ευτυχία.
Πρόκειται για ένα σπαραχτικό και ταυτόχρονα ανελέητα σαρκαστικό έργο, που μιλά για τον δύσκολο αποχωρισμό από την οικογενειακή φωλιά, για την ενοχή, για την ανέφικτη φυγή, για τη μνήμη που μπορεί να γίνει …φυλακή.
Στο πρόσωπο της δυναμικής αλλά κολλημένης στο παρελθόν Αμάντας, όπως και σ’ αυτό της εύθραυστης Λώρας, ο Tennessee Williams αποτυπώνει χαρακτηριστικά τόσο της μητέρας του Edwina, που βρέθηκε στα χρόνια της ύφεσης στο αφιλόξενο Saint Louis να πασχίζει να τα βγάλει πέρα με τρία παιδιά κι έναν επί της ουσίας απόντα σύζυγο, όσο και της αδερφής του Rose Isabel, που διαγνώστηκε με σχιζοφρένεια και το 1938 υποβλήθηκε σε λοβοτομή.
Παραλλάσσοντας κάπως τα γεγονότα της προσωπικής του ζωής, με τον Γυάλινο κόσμο ο Tennessee Williams γράφει ένα έργο για μια δυσλειτουργική οικογένεια και τρεις ανθρώπους που καταφεύγουν στη φαντασία και την ψευδαίσθηση για να ξεφύγουν από την πραγματικότητα. Στο έργο, ο πατέρας έχει πια εγκαταλείψει την οικογένεια εδώ και πολλά χρόνια ενώ η μητέρα, η Αμάντα, προσπαθεί να διαφύγει από τη σκληρή πραγματικότητα που την περιβάλλει, σχεδιάζοντας το μέλλον των παιδιών της. Αναπολώντας η ίδια συνεχώς τα νεανικά της χρόνια στο Νότο, αρνείται να δει τις ανησυχίες του γιου της, του Τομ, που μη βρίσκοντας καμιά ικανοποίηση στη δουλειά του, καταφεύγει στο γράψιμο και στο σινεμά, προσπαθώντας να βρει τρόπο να ξεφύγει, ακόμα και να φύγει, από το σπίτι. Αντίστοιχα αρνείται να δει και τις αναπηρίες, σωματικές και ψυχικές, της ντροπαλής Λώρας, η οποία φοβάται τόσο πολύ τον έξω κόσμο, ώστε μένει διαρκώς κλεισμένη στο σπίτι, ακούγοντας γραμμόφωνο και φροντίζοντας τα γυάλινα ζωάκια της συλλογής της. Για την "αισιόδοξη" όμως Αμάντα η λύση όλων των προβλημάτων θα ήταν ένας γάμος της Λώρας. Και τον στόχο αυτό θα προσπαθήσει να τον πετύχει.
Ο συγγραφέας
Ο Thomas Lanier "Tennessee" Williams γεννήθηκε στο Columbus, Mississippi το 1911. Ήταν το δεύτερο παιδί της Edwina Dakin και του Cornelius Coffin "C. C." Williams. Η μητέρα του ήταν κόρη ιερέα, ενώ ο πατέρας του, γόνος παλιάς αριστοκρατικής οικογένειας, που ξέπεσε, εργαζόταν ως πωλητής παπουτσιών σε μια μεγάλη εταιρεία. Η δουλειά του αλλά και η αδυναμία του στο ποτό και τις γυναίκες τον κρατούσαν μακριά από το σπίτι και έτσι ο Thomas Lanier με τα δύο του αδέρφια, τη μεγαλύτερη Rose Isabel και τον μικρότερο Walter Dakin, μεγάλωσαν κάτω από την επίβλεψη κυρίως της μητέρας αλλά και των παππούδων τους.
Ο Thomas Lanier ως παιδί υπήρξε εξαιρετικά φιλάσθενος. Γύρω στα πέντε του χρόνια προσβλήθηκε από διφθερίτιδα, η οποία του προκάλεσε κινητικά προβλήματα και τον καθήλωσε στο κρεβάτι για έναν ολόκληρο χρόνο. Όταν ο Williams συμπλήρωσε τα οκτώ του χρόνια, ο πατέρας του έγινε διευθυντής πωλήσεων στην εταιρία που δούλευε και η οικογένεια αναγκάστηκε να μετακομίσει από το Mississippi στο Saint Louis. Αποκομμένος από το οικείο οικογενειακό περιβάλλον, στο Saint Louis, ο Williams κλείνεται στον εαυτό του, βρίσκοντας καταφύγιο και απόλαυση στο γράψιμο. Σε ηλικία 16 χρόνων θα κερδίσει το τρίτο βραβείο (πέντε δολάρια) για το δοκίμιό του με τον τίτλο "Μπορεί μια καλή γυναίκα να είναι καλός αθλητής;"
Από το 1929 έως το 1931, παρακολουθεί μαθήματα δημοσιογραφίας στο Πανεπιστήμιο του Missouri, ενώ συνεχίζει να γράφει ποίηση, δοκίμια, αλλά και σύντομες ιστορίες. Το 1931 θα διακόψει τις σπουδές του για να εργαστεί στην International Shoe Company, στην εταιρεία όπου δούλευε και ο πατέρας του. Μη βρίσκοντας καμιά ικανοποίηση στη δουλειά του, βάζει στόχο να γράφει μια ιστορία την εβδομάδα. Η μητέρα του θυμάται την ένταση του : "Ο Τομ πήγαινε στο δωμάτιό του με έναν σκέτο καφέ και τσιγάρα και άκουγα τη γραφομηχανή να χτυπά μέσα στη νύχτα. Κάποια πρωινά, όταν πήγαινα να τον ξυπνήσω για δουλειά, τον έβρισκα να κοιμάται με τα ρούχα του". Το γράψιμο γι’ αυτόν απέκτησε μια υπαρξιακή διάσταση ήδη από εκείνη την εποχή. Η κούραση αλλά η μικρή ανταπόκριση που έτυχαν οι πρώτες του ιστορίες τον οδήγησαν σε νευρική κατάρρευση και τελικά παράτησε τη δουλειά του στην Εταιρεία Υποδημάτων.
Το 1936, γράφεται στο Πανεπιστήμιο του Saint Louis, και το 1938 πηγαίνει στην Iowa, όπου και ολοκληρώνει το προπτυχιακό πρόγραμμα των σπουδών του. Στα χρόνια αυτά θα ενδιαφερθεί και για το Θέατρο. Θα γίνει μέλος μιας θεατρικής ομάδας στο Memphis, Tennessee και θα αρχίσει να γράφει τα πρώτα του θεατρικά έργα. Το 1939 κερδίζει μια υποτροφία 1.000 δολαρίων από το Ίδρυμα Rockefeller και θα μετακομίσει στη New Orleans. Την περiοδο αυτή αλλάzει και το όνομά του σε Tennessee Williams. Το 1943 γράφει το Portrait of a girl in glass, πρόπλασμα του κατοπινού Γυάλινου κόσμου (The Glass Menagerie), το οποίο παίζεται χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία στο Σικάγο. Μια άλλη πρώιμη εκδοχή του ίδιου έργου γράφτηκε ως σενάριο με τον τίτλο The Gendelman Caller, αλλά απορρίφτηκε από την Warner. Η επιτυχία για τον Tennessee Williams θα έρθει τον χειμώνα του 1944 - 45 με τον Γυάλινο κόσμο, που θα κάνει περισσότερες από 500 συνεχόμενες παραστάσεις στο Broadway, θα κερδίσει το New York Critics Circle Award και θα καθιερώσει τον Tennessee Williams ως έναν από τους ανανεωτές του σύγχρονου αμερικάνικου θεάτρου. Θα ακολουθήσουν τα επόμενα χρόνια κι άλλες επιτυχίες : Λεωφορείον ο πόθος (A Streetcar Named Desire), Καλοκαίρι και καταχνιά (Summer and Smoke), Λυσσασμένη Γάτα (Cat on the Hoot Roof), Γλυκό πουλί της νιότης (Sweet Bird of Youth) κ.ά., ενώ ως το 1959 θα κερδίσει δύο βραβεία Pulitzer, τρία βραβεία Κριτικών της Νέας Υόρκης, τρία βραβεία Donaldson και ένα βραβείο Tony.
Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
Μετάφραση - Σκηνοθεσία : Γλυκερία Καλαϊτζή
Σκηνικά : Ευαγγελία Κιρκινέ
Κοστούμια : Μαρία Καραδελόγλου
Μουσική : Μάκης Καραδελόγλου
Κίνηση : Αλέξανδρος Μιχαήλ
Οπτικό περιβάλλον : Κωνσταντίνος Σιδηρόπουλος
Video mapping : Δημήτρης Ζάχος
Φωτισμοί : Κώστας Σιδηρόπουλος
Βοηθός σκηνοθέτη : Ελίνα Καλαϊτζόγλου
Φωτογραφίες : Χρήστος Κυριαζίδης
ΟΙ ΗΘΟΠΟΙΟΙ
Αμάντα : Γιώτα Φέστα
Τομ : Χρήστος Παπαδόπουλος
Λώρα : Κατερίνα Συναπίδου
Τζιμ : Δημήτρης Κρίκος
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
Θέατρο Τ
Αλεξάνδρου Φλέμινγκ 16 - Θεσσαλονίκη
Πρεμιέρα : Δευτέρα 25 Δεκεμβρίου 2017 στις 21.30
Εορταστικό πρόγραμμα παραστάσεων :
Τρίτη 26 Δεκεμβρίου 2017 στις 21.30
Τετάρτη 27 Δεκεμβρίου 2017 στις 21.30
Τρίτη 2 Ιανουαρίου 2018 στις 21.30
Τετάρτη 3 Ιανουαρίου 2018 στις 21.30
Πέμπτη 4 Ιανουαρίου 2018 στις 21.30
Παρασκευή 5 Ιανουαρίου 2018 στις 21.30
Σάββατο 6 Ιανουαρίου 2018 στις 21.30
Κυριακή 7 Ιανουαρίου 2018 στις 19.00
Παραστάσεις (μετά τις γιορτές) :
Κάθε Παρασκευή και Σάββατο στις 21.30 και Κυριακή στις 19.00
Τιμές εισιτηρίων : 12€ γενική είσοδος | 10€ μειωμένο | 8€ ανέργων
Ατέλειες : Κάθε Παρασκευή (κατά προτεραιότητα)
Parking : Με 3€ και την επίδειξη του εισιτηρίου σας, μπορείτε να αφήνετε το αυτοκίνητό σας στο parking που βρίσκεται ακριβώς δίπλα στο Θέατρο Τ.
Η παράσταση επιχορηγείται από το Υπουργείο Πολιτισμού.