Στον γυρισμό η κίνηση είχε αραιώσει αισθητά. Ωστόσο, παρατήρησα κάτι πρωτόγνωρο. Νεαρόκοσμο σε τουλάχιστον τέσσερις πιλοτές, ομολογουμένως στις πιο καθαρές και περιποιημένες της γειτονιάς. Τα σημερινά παιδιά έχουν αισθητική και τώρα με τον κορονοϊό προσέχουν. Καθισμένα σε μικρές παρέες πάνω στις τσάντες τους κουβέντιαζαν ξέγνοιαστα ή ήταν σκυμμένα πάνω από κινητά ή τάμπλετ. Ήταν προφανές. Απολάμβαναν ένα μικρό σκασιαρχείο και ήταν τόσο μα τόσο ευδιάθετα!
Αυτόματα αναρωτήθηκα γιατί τα παιδιά αυτά να μην πηγαίνουν ευχαρίστως* στο σχολείο, γιατί να μην κυλά ο χρόνος της εκπαιδευτικής διαδικασίας το ίδιο ευχάριστα* γι’ αυτά. Τι φταίει και «Τίς πταίει;»*. Στο τι φταίει μπορώ να απαντήσω ευθέως, αφού υπήρξα για 22 χρόνια Φιλόλογος, εκ των οποίων τα 14 (1983-1997) στο 2ο Λύκειο Κομοτηνής. Φταίει το εκπαιδευτικό σύστημα. Και εδώ εμπλέκω όλη την ιεραρχία, από Υπουργείο, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Επιστημονικούς και Συνδικαλιστικούς φορείς όλων των αποχρώσεων έως και τον κάθε διδάσκοντα, γιατί μέχρι τώρα δεν πασχίσαμε στον βαθμό που μας αντιστοιχεί και δεν συνεργαστήκαμε ανοιχτόμυαλα και πολυεπίπεδα, για να προτείνουμε στους νέους μας ένα ελκυστικό και ευέλικτο, σύγχρονο και αποτελεσματικό πρόγραμμα σπουδών για όλες της βαθμίδες της Εκπαίδευσης με ανάλογα εποπτικά μέσα. Έτσι, επαφίετο και ακόμη επαφίεται σε μεγάλο βαθμό στο φιλότιμο του κάθε διδάσκοντα ο τρόπος που θα προσεγγίσει το αντικείμενο της διδασκαλίας του και ο τρόπος που θα το καταστήσει κατανοητό και ταυτόχρονα ελκυστικό στα παιδιά.
Στο «Τίς πταίει;» θα δείξω ξεκάθαρα ψηλά. Στις κυβερνήσεις της Μεταπολίτευσης. Αν εξαιρέσουμε την πρώτη περίοδο διακυβέρνησης του Ανδρέα Παπανδρέου, που εξασφαλίσθηκαν γενναία κονδύλια από τον Προϋπολογισμό για την Παιδεία (τότε λόγου χάρη κτίστηκαν και εξοπλίστηκαν από τον Οργανισμό Σχολικών Κτιρίων τα περισσότερα σύγχρονα σχολικά κτίρια, όπως άλλωστε και στον Νομό μας), καμία άλλη κυβέρνηση δεν στήριξε αποτελεσματικά τον θεσμό (υποδομές, προγράμματα, ανθρώπινο δυναμικό). Πάντα στο κυρίαρχο τετράπτυχο -Άμυνα, Οικονομία, Υγεία, Παιδεία- η μερίδα του λέοντος από τον Προϋπολογισμό πήγαινε αποκλειστικά στην Άμυνα. Γέρασα και ακόμη ακούω για «Από Βορράν» και «Εξ Ανατολών» κινδύνους υπαρκτούς ή κατασκευασμένους.
Ας μην απορούμε, λοιπόν, που παραμένει ακόμη αδικαίωτο το σύνθημα -απόσταγμα και πεμπτουσία μιας ανεξάρτητης, αξιοπρεπούς και ποιοτικής ζωής- «Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία». Ας μην απορούμε, λοιπόν, γιατί τα παιδιά μας δεν μπορούν να συνυπάρξουν με τις παρωχημένες δομές, κτιριακές και εκπαιδευτικές, της Παιδείας. Γιατί Παιδεία δεν παρέχεται σε σχολεία ερείπια, που το 50% των κτιρίων τους έχουν παλαιότητα 50 και πλέον ετών. Παιδεία δεν παρέχεται σε λυόμενα, σε κοντέινερς, σε ενοικιασμένους ιδιωτικούς χώρους, χωρίς σύγχρονα εποπτικά μέσα, με σοβαρές ελλείψεις σε διδακτικό προσωπικό, χωρίς κοινωνική, ψυχική και ειδική εκπαιδευτική στήριξη σε όσα παιδιά έχουν ανάλογες ανάγκες.
Γι’ αυτό και τα παιδιά, αφού τα σχολεία τους δεν διαθέτουν λόγου χάρη μια σύγχρονη αίθουσα - βιβλιοθήκη - κυλικείο και έναν άνθρωπο ειδικό (Ψυχολόγο ή Κοινωνικό Λειτουργό) που να αφουγκράζεται τις ψυχικές τους ανάγκες, καταφεύγουν στην ομαδική ψυχοθεραπεία, με σκασιαρχείο… στις περιποιημένες πιλοτές των πέριξ του Σχολείου τους πολυκατοικιών.
Δώρα Κάσσα Παπαδοπούλου
Φιλόλογος
Υστερόγραφο 1: Η λέξη pilotis είναι γαλλική και έχει αρχική σημασία θεμελίωση σε πασσάλους από τη λατινική λέξη pila=κολόνα, στήλη. Κατασκευαστικά πρωτοχρησιμοποιήθηκε από τον Γάλλο Αρχιτέκτονα Le Corbusier. Η ορθή γραφή της στα Ελληνικά είναι πιλοτή και όχι πυλωτή. Δεν έχει δηλαδή σχέση με το ουσιαστικό πύλη.
Υστερόγραφο 2: Τα επιρρήματα ευχαρίστως και ευχάριστα διαφέρουν ως προς τη σημασία. Το επίρρημα ευχαρίστως σημαίνει με προθυμία, με ευχαρίστηση. Το επίρρημα ευχάριστα σημαίνει με τρόπο που φέρνει ευχαρίστηση, χαρά.
Υστερόγραφο 3: Συγγνώμη για τα «μπαμπινιωτικού τύπου» γλωσσικά σχόλια. Δεν κουνάω δάχτυλο. Απλώς πρόκειται για χρόνιο «κουσούρι» λόγω ειδικότητας.
Υστερόγραφο 4: …Και λίγα λόγια για τη φράση «Τίς πταίει;». Είναι ο τίτλος άρθρου που δημοσιεύεται στις 29 Ιουνίου του 1874 στην εφημερίδα «Καιροί», αρχικά ανώνυμα. Ωστόσο, πρόκειται για το ιστορικό άρθρο του Χαρίλαου Τρικούπη, που οδήγησε στην περίφημη αρχή της Δεδηλωμένης. Με το άρθρο αυτό ο Χαρίλαος Τρικούπης ασκούσε σφοδρότατη κριτική στα Ανάκτορα -και ειδικά στον Γεώργιο Α’- για τις επεμβάσεις τους, που αγνοούσαν την αρχή της Δεδηλωμένης, προβαίνοντας στον διορισμό κυβερνήσεων μειοψηφίας. Ως τότε ίσχυε η λεγόμενη «Θεωρία του κηπουρού». Ο Βασιλιάς, δηλαδή, μπορούσε να διορίσει Πρωθυπουργό όποιον ήθελε, ακόμη και τον κηπουρό του. Η αρχή της Δεδηλωμένης είναι, πλέον, όρος του Συνταγματικό Δικαίου και ορίζει ότι κάθε κυβέρνηση οφείλει να έχει τη Δεδηλωμένη εμπιστοσύνη της Βουλής. Ο Χαρίλαος Τρικούπης εμφανίστηκε στον Εισαγγελέα και ανέλαβε την ευθύνη ως συντάκτης του άρθρου, όταν ασκήθηκε ποινική δίωξη κατά του εκδότη της εφημερίδας «Καιροί» Πέτρου Κανελλίδη. Προφυλακίστηκε αμέσως, αλλά στη συνέχεια απαλλάχτηκε αρχικά με Βούλευμα Πλημμελειοδικών και κατόπιν με Βούλευμα Εφετών.