Ο νέος αρχηγός είχε - πολλές μέρες πριν - δώσει το σύνθημα. Ανταποκρίθηκαν με ενθουσιασμό όλες και όλοι. Το όλες σίγουρα, το όλοι δεν ισχύει ακριβώς, αλλά αυτό είχε πολύ μικρή σημασία. Άλλωστε, η ιστορία γράφεται πάντα με τους παρόντες…
Η επιλογή του καταστήματος ήταν ολόσωστη. Οι ευγενέστατοι άνθρωποί του κατάλαβαν γρήγορα ότι είχαν να κάνουν με μια ξεχωριστή παρέα και έδωσαν τον καλύτερο τους εαυτό. Οι προτάσεις τους ήταν εύστοχες και τα εδέσματα από το πλούσιο μενού κάλυπταν και την τελευταία ιδιαιτερότητα του καθενός μας. Όλα αυτά βοήθησαν τα μέγιστα ώστε το απογευματινό μας να εξελιχθεί πολύ καλύτερα από όσο το είχαμε φανταστεί. Σκεφθείτε ότι έπεσε η πρόταση να συνεχίσουμε με βραδινό και όπου μας βγάλει, αλλά οι υποχρεώσεις των περισσοτέρων δεν μπορούσαν να περιμένουν άλλο.
Θα επαναληφθεί; Σίγουρα.
Σε ένα τόσο όμορφο περιβάλλον ήταν επόμενο να ξυπνήσουν και πολλές όμορφες αναμνήσεις. Προσωπικά ήμουν πολύ τυχερός που βρέθηκα στο Τμήμα Εργαστηρίου Δημοσίων Έργων και που το υπηρέτησα συνεχόμενα κατά τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια της θητείας μου. Οι σχέσεις μας ήταν πάντα σε οικογενειακό πλαίσιο και οι όποιες μικροεντάσεις μας έσβηναν αμέσως μέσα στο περιβάλλον αυτό. Βλέπετε, δεν είχαμε να χωρίσουμε κάτι. Ήδη, είχα προλάβει να υπηρετήσω σε άλλες τρεις υπηρεσίες και είχα μεταφέρει από την τελευταία μου υπηρεσία και πολλές υποχρεώσεις σε επιβλέψεις δημοσίων έργων στον Βόρειο Έβρο. Στις υπηρεσίες αυτές κυριαρχούσαν δυστυχώς οι προσωπικές φιλοδοξίες και η όλη κατάσταση γινόταν χειρότερη, όταν στην εξίσωση έμπαιναν οι απαιτήσεις και τα συμφέροντα των μεγαλοεργολάβων. Οι εκατέρωθεν σχέσεις αναπόφευκτα δοκιμάζονταν και η κατάληξή τους ήταν κατά κανόνα κακή. Όσοι δεν το έχετε καταλάβει θα έλθει η στιγμή που θα το κατανοήσετε πλήρως. Οι εργολάβοι στο αδιάκοπο κυνήγι του κέρδους βρίσκουν στην πορεία σημεία επαφής ακόμη και με τους άμεσους ανταγωνιστές τους και αδιαφορούν πλήρως για την υπόσταση αλλά και τον ψυχικό κόσμο των υπαλλήλων του Δημοσίου.
Μετά από αυτήν την αναγκαία και μάλλον επιφανειακή προσέγγιση στο "θαυμαστό κόσμο" των δημοσίων έργων επανέρχομαι στο Τμήμα Εργαστηρίου Δημοσίων Έργων. Όταν πρωτοξεκίνησα το 1999, η νέα και τελευταία υπηρεσία μου ήταν ήδη σε μεταβατική περίοδο. Η υποβάθμισή της από Διεύθυνση σε Τμήμα είχε ήδη οδηγήσει στην έξοδο έναν εξαιρετικό εργαστηριακό συνάδελφο, που μέχρι τότε είχε δώσει ως Διευθυντής τη δική του κατεύθυνση στον τρόπο λειτουργίας της υπηρεσίας. Σωστά δεν άντεξε την αρνητική αυτή εξέλιξη, καθώς ήταν ενδεικτική των προθέσεων της Διοίκησης στο τεράστιο κεφάλαιο ελέγχου της ποιότητας των δημοσίων έργων. Ο ίδιος δεν έχασε. Το Δημόσιο όμως έχασε αλλά και τι μ’ αυτό; Θα βρείτε ελάχιστους να νοιάζονται γι’ αυτό. Η Μαρούλα Παπαδημητρίου, μία έμπειρη και άξια Εργοδηγός, και ο Γεωλόγος Πάρις Καλοδημίδης, ο σημερινός Προϊστάμενος του Τμήματος, έχοντας και τη διοικητική σιγουρά της Σταυρούλας Παντελιάδου, ανέλαβαν και πέτυχαν να κρατήσουν επί μακρόν όρθια την υπηρεσία. Εγώ, το μόνο που είχα να κάνω ήταν αρχικά να διατηρήσω το επίπεδο της υπηρεσίας και στη συνέχεια να αγωνιστώ για την αναβάθμισή της.
Η αρχή ήταν απίστευτα δύσκολη. Πρωτίστως, όφειλα να διαχειριστώ το δράμα που απρόσμενα έμελλε να βιώσει η Σταυρούλα. Να συνδυαστεί η δική μου παρουσία με μια τόσο άτυχη εξέλιξη; Για ένα πολύ μεγάλο διάστημα δεν το χωρούσε ο νους μου. Επίσης, έπρεπε να μετακομίσω για ένα κοπιώδη μήνα στην Αθήνα για την καταγραφή των πληγέντων σπιτιών από τον καταστροφικό σεισμό της περιόδου εκείνης. Η Διοίκηση πάντα έστελνε σε τέτοιες περιπτώσεις τους μη αρεστούς της υπαλλήλους διατηρώντας πίσω τα "καλά γρανάζια" του συστήματος.
Ταυτόχρονα, έβλεπα να περιορίζονται οι απαραίτητες πιστώσεις για τη λειτουργία των εργαστηριακών μηχανημάτων και να μειώνεται δραματικά το προσωπικό. Βλέπετε η Διοίκηση, ενώ στα χαρτιά είχε δώσει σωστά όλες τις αρμοδιότητες στην υπηρεσία αυτή, που κάλυπτε όλους τους εργαστηριακούς ελέγχους της ποιότητας των δημοσίων έργων στις Π.Ε. Δράμας, Ξάνθης, Ροδόπης και Έβρου, στην πράξη έδειχνε όχι μόνο να μην την υποστηρίζει αλλά και να υπονομεύει τη λειτουργία της. Ενδεικτικές είναι κάποιες άκαιρες και αχαρακτήριστες μετακινήσεις υπεραπαραίτητων υπαλλήλων της σε κομβικές περιόδους και καταστάσεις.
Αν ήθελα, όμως, να δώσω το δικό μου στίγμα ως Προϊστάμενος του Τμήματος όφειλα να τα ξεπεράσω όλα αυτά (να κάνω ομάδα που θα νικάει και τους διαιτητές όπως λένε για την ομάδα μου στο ποδόσφαιρο) και να πολεμήσω με όσα όπλα είχα. Γνώριζα ξεκάθαρα ότι αυτή θα ήταν η τελευταία μου υπηρεσία, αφού το σύστημα με είχε άκομψα αποβάλει από όλες τις προηγούμενες υπηρεσίες. Ήταν ορατό σε όλους ότι δεν εξυπηρετούσα τα δικά τους σχέδια ή στην καλύτερη των περιπτώσεων οι δικές μου επιλογές δεν συνέπιπταν με τις δικές τους.
Η προσπάθεια άρχισε ορμητικά. Άλλαξαν όλα τα έγγραφα των αιτήσεων, των απαντήσεων, διορθώθηκαν τα προηγούμενα λάθη και διατέθηκαν σε ιδιώτες και υπηρεσίες εργαλεία υπολογισμού των εργαστηριακών ελέγχων σε μια πρωτοφανή για την τρικυμιώδη εποχή μας διαδικασία διαφάνειας κατά την έκδοση των σχετικών αποτελεσμάτων. Οι έλεγχοι επεκτάθηκαν, όπως οφείλαμε, στις μονάδες σκυροδέματος και χάλυβα. Όλα αυτά, που με βάση τις αρμοδιότητες έφευγαν μόνο με τις δικές μου υπογραφές (σπουδαία η αυτονομία του Τμήματος), περνούσαν μέσα από την ιστοσελίδα της υπηρεσίας μας, της μοναδικής εργαστηριακής ιστοσελίδας του Δημοσίου στην Ελλάδα, είτε στο περιβάλλον της Περιφέρειας Α.Μ.Θ. είτε αργότερα, από τα μέσα του 2011, σ’ αυτό της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης. Για να στηθεί αυτή η ιστοσελίδα έκανα χρήση της οικιακής μου συνδρομής στη Forthnet, επιβάρυνα το Δημόσιο …με μόλις 0 ευρώ και σήμερα δεν υπάρχει πλέον στο διαδίκτυο. Τραγικό; Πισωγύρισμα; Εννοείται, και δεν ήταν το μόνο. Μια ματιά στη σημερινή σύνθεση της υπηρεσίας, την οποία υπηρετούν μόνον ο Πάρις και η Σταυρούλα, θα σας πείσουν τόσο γι’ αυτό όσο και για όσα προηγούμενα ανέφερα. Αυτό που έμεινε για να θυμίζει αυτήν την ιστοσελίδα βρίσκεται συνεπτυγμένα αλλά με πλήρες περιεχόμενο εδώ.
Για όσα καλά έγιναν στην υπηρεσία αυτή κατά το διάστημα της θητείας μου βοήθησαν τα μέγιστα η Εργοδηγός Μαρούλα Παπαδημητρίου, η Διοικητική υπάλληλος και όχι μόνο Σταυρούλα Παντελιάδου για την οποία αναφέρθηκα και εδώ ως ξεχωριστή περίπτωση, ο σημερινός Τμηματάρχης και άριστος Γεωλόγος Πάρις Καλοδημίδης (λίγο τον έχανα στα πολιτικά αλλά είχε καλά επιχειρήματα), ο έμπειρος Εργοδηγός και "πολυεργαλείο" Χαράλαμπος Πανέρης, ο κομβικός στην ψυχική ισορροπία και επάνοδο της Σταυρούλας αλλά και ικανότατος οδηγός Γιώργος Αρβανιτίδης (αμέτρητα τα ταξίδια μας στο Ορμένιο με απίστευτες καιρικές συνθήκες), ο "easy rider" οδηγός Λευτέρης Καρυώτης, οι εμπειρότατοι Εργάτες Αγαθός Λουνής και Βαγγέλης Γκεμιτζής αλλά και ο Επιμελητής Γιώργος Αλεξιάδης. Μεγάλη βοήθεια είχα από την σπουδαία Χημικό Μηχανικό Πηνελόπη Φέσσα, επί δεκαετίες Προϊσταμένη του Εργαστηρίου της Καβάλας, και τον εξίσου έμπειρο και πολύ συνεργάσιμο αναπληρωτή της, Γεωλόγο Γιώργο Λεοντιάδη.
Άφησα τελευταία άλλα δύο αγαπημένα μου κορίτσια. Η Βούλα Χουρίδου, Χημικός Μηχανικός, ήξερα ότι είχε τοποθετηθεί στην υπηρεσία και την περίμενα. Ήταν "έρωτας με την πρώτη ματιά" (υπηρεσιακός εννοείται). Είχε μόλις ανοίξει το πρόγραμμα μέσω Συμβούλου για τη διαπίστευση της υπηρεσίας στο Ε.ΣΥ.Δ. και η Βούλα ένας νέος, ζωντανός και με εκρηκτικό ταπεραμέντο οργανισμός ήταν το απόλυτο όπλο. Ξεκινήσαμε όλοι μαζί και αυτή, με την ενθάρρυνσή μου, δεν δίστασε να συγκρουστεί με μικροσυμφέροντα και λειτουργικές αρρυθμίες στο χώρο του Υπογείου του Εργαστηρίου. Η Κυριακή Ζαραβάτη, Γεωλόγος με παραστάσεις από τον ιδιωτικό τομέα, εμφανίστηκε εντελώς ξαφνικά ένα πρωί χωρίς να την περιμένω. Ήταν νέα, όμορφη και καθηλωτική παρουσία. Εντελώς φυσιολογικά και από τη μεγάλη μου χαρά έχασα τα λόγια μου και για κάμποσες ώρες τη σύστηνα με άλλο όνομα. Άλλες παρενέργειες δεν κατέγραψα. Η τελειομανής στην εργασία της Κυριακή εντάχθηκε αμέσως και ήθελε να μείνει για πάντα στην υπηρεσία, εκφράζοντας τη δυσφορία της και στις δύο φορές που μετακινήθηκε. Προσπάθησα να αλλάξω αυτές τις μετακινήσεις αλλά ήταν μάταιο. Όταν έφυγε, τη δεύτερη φορά, την ενθάρρυνα ότι αυτό μπορεί να είναι το καλύτερο για εκείνη και ότι εκεί που θα πήγαινε θα ήταν η καλύτερη από τον καλύτερο υπάλληλο αυτής της υπηρεσίας. Η ίδια δεν το παραδέχεται όμως εγώ ήμουν και είμαι πολύ σίγουρος γι’ αυτήν. Αντίθετα, η Βούλα ανήσυχο πνεύμα δεν δίστασε να επιλέξει καλύτερη θέση, όταν αυτή της προέκυψε. Ήθελα διακαώς να την κρατήσω αλλά στήριξα τις επιλογές της όσες φορές έφυγε, καθώς ήταν ολοφάνερα καλύτερες από την παραμονή της στην υπηρεσία, που χωρίς τη στήριξη της Διοίκησης, τη μείωση του προσωπικού της και τον περιορισμό των πιστώσεών της δεν έφτασε ποτέ στον μεγάλο στόχο της διαπίστευσής της στο Ε.ΣΥ.Δ.
Κάποιοι, ανώτεροι υπάλληλοι της Διοίκησης θα πρέπει να ντρέπονται για την εξέλιξη αυτή. Από αυτούς, βέβαια, θα εξαιρούσα τη δυναμική πρώτη μου Διευθύντρια στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας Θράκης Γεωλόγο Νίνα Γραμματικοπούλου, την άξια διάδοχό της Τοπογράφο Μηχανικό Χρυσάνθη Καριπίδου και βέβαια τον Γενικό Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας Θράκης Αθανάσιο Καρούντζο ως τον μόνο ανώτατο διοικητικό μου Προϊστάμενο που άκουσε τα προβλήματά μας, τα κατανόησε, στοιχήθηκε μαζί μας, συγκρούστηκε σε ένα ξεκάθαρο - αλλά σκόπιμα θολωμένο - πεδίο αρμοδιοτήτων. Στο Υπουργείο Υποδομών η ακούραστη και με σαφείς σταθερές θέσεις Γενική Διευθύντρια Ποιότητας, Πολιτικός Μηχανικός Μαρία Βανιώτου, έδωσε και δίνει τις δικές της μάχες σε περιβάλλοντα που μεταβάλλονται τακτικότατα ως κινούμενη άμμος (αλλαγές Υπουργείων, Υπουργών, Γενικών Διευθύνσεων και Διευθύνσεων, όπως συμβαίνει με απίστευτη συνέπεια σε όλα τα μνημονιακά μας χρόνια). Όπως θα προσέξατε, δεν αναφέρομαι στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης, στην οποία ανήκαμε έως τα μέσα του 2011. Και πώς θα μπορούσα. Όλοι οι άνθρωποί της ήταν μικροκομματικά παρεμβατικοί και διοικητικά ανύπαρκτοι ώστε να στηρίξουν μια ελεγκτική υπηρεσία που όφειλαν να προσέχουν ως κόρη οφθαλμού, γιατί ήταν και είναι κομβική για την εθνική μας οικονομία, εφόσον ασκεί τον ποιοτικό έλεγχο στα δημόσια έργα αλλά και στις μονάδες που διακινούν σκυρόδεμα και χάλυβες.
Αλέξανδρος Παπαδόπουλος