Ανατρέχοντας στη Wikipedia διαπιστώνουμε πολύ συνοπτικά τα ακόλουθα :
Η νόσος Alzheimer είναι η πιο κοινή μορφή άνοιας. Είναι μια ασθένεια μη θεραπεύσιμη, εκφυλιστική και θανατηφόρα. Γενικά εντοπίζεται στους άνω των 65 ετών αλλά, λιγότερο συχνά, μπορεί να εμφανιστεί και νωρίτερα, ίσως και πριν τα 50.
Αν και η νόσος εμφανίζεται στον καθένα με έναν ιδιαίτερο τρόπο υπάρχουν πολλά κοινά συμπτώματα. Τα πιο πρόωρα συχνά δεν διαγιγνώσκονται ως Alzheimer αλλά ως στρες ή άλλες ψυχολογικές διαταραχές.
Στα πρώτα στάδια, το συνηθέστερο σύμπτωμα είναι η απώλεια μνήμης, όπως και η δυσκολία στην επαναφορά στη μνήμη πρόσφατων γεγονότων.
Η διερεύνηση για τη διάγνωση του Alzheimer επιβεβαιώνεται συνήθως με διανοητικές αξιολογήσεις και γνωστικές δοκιμές, που ακολουθούνται συχνά από ακτινογραφίες του εγκεφάλου. Με την πρόοδο της ασθένειας τα συμπτώματα επιτείνονται περιλαμβάνοντας μεταξύ άλλων τη διακοπή της ομιλίας και τη γενική κοινωνική απόσυρση του πάσχοντος, καθώς οι σωματικές λειτουργίες και οι αισθήσεις του μειώνονται. Η μέση υπολογιζόμενη διάρκεια ζωής μετά από τη διάγνωση είναι περίπου επτά έτη.
Η διαχείριση των ασθενών με Alzheimer είναι πολύ σημαντική. Το στενό οικογενειακό περιβάλλον παίρνει συνήθως το βάρος της φροντίδας του ασθενούς.
Θα μπορούσε να τελειώσει με την παραπάνω περιγραφή αυτό που πρόκειται να δούμε στο Still Alice;
Και ναι και όχι.
Ναι, γιατί η εξέλιξη της υπόθεσης είναι πλέον προδιαγεγραμμένη από τη στιγμή που γίνεται η διάγνωση, και η Alice, την οποία υποδύεται εκπληκτικά η πολύ ώριμη πλέον ηθοποιός Julianne Moore (The End of the Affair, Far from Heaven, The Hours), γνωρίζει ότι πάσχει από Alzheimer.
Όχι, γιατί η ταινία έχει γοργούς ρυθμούς, όπως και η ίδια η εξέλιξη της ασθένειας, και αξίζει κανείς να εστιάσει σε κάποια πολύ δυνατά σημεία της, όπως η ουσιαστικά μοναχική αντιμετώπιση μιας δύσκολης προσωπικής κατάστασης, η αναπόφευκτη σύγκριση της νόσου με τον καρκίνο, οι λεπτές σχέσεις των γονιών με τα παιδιά τους, το συγκινητικό τέλος της και οι ερμηνείες των πρωταγωνιστών της.
Η νόσος Alzheimer είναι η πιο κοινή μορφή άνοιας. Είναι μια ασθένεια μη θεραπεύσιμη, εκφυλιστική και θανατηφόρα. Γενικά εντοπίζεται στους άνω των 65 ετών αλλά, λιγότερο συχνά, μπορεί να εμφανιστεί και νωρίτερα, ίσως και πριν τα 50.
Αν και η νόσος εμφανίζεται στον καθένα με έναν ιδιαίτερο τρόπο υπάρχουν πολλά κοινά συμπτώματα. Τα πιο πρόωρα συχνά δεν διαγιγνώσκονται ως Alzheimer αλλά ως στρες ή άλλες ψυχολογικές διαταραχές.
Στα πρώτα στάδια, το συνηθέστερο σύμπτωμα είναι η απώλεια μνήμης, όπως και η δυσκολία στην επαναφορά στη μνήμη πρόσφατων γεγονότων.
Η διερεύνηση για τη διάγνωση του Alzheimer επιβεβαιώνεται συνήθως με διανοητικές αξιολογήσεις και γνωστικές δοκιμές, που ακολουθούνται συχνά από ακτινογραφίες του εγκεφάλου. Με την πρόοδο της ασθένειας τα συμπτώματα επιτείνονται περιλαμβάνοντας μεταξύ άλλων τη διακοπή της ομιλίας και τη γενική κοινωνική απόσυρση του πάσχοντος, καθώς οι σωματικές λειτουργίες και οι αισθήσεις του μειώνονται. Η μέση υπολογιζόμενη διάρκεια ζωής μετά από τη διάγνωση είναι περίπου επτά έτη.
Η διαχείριση των ασθενών με Alzheimer είναι πολύ σημαντική. Το στενό οικογενειακό περιβάλλον παίρνει συνήθως το βάρος της φροντίδας του ασθενούς.
Θα μπορούσε να τελειώσει με την παραπάνω περιγραφή αυτό που πρόκειται να δούμε στο Still Alice;
Και ναι και όχι.
Ναι, γιατί η εξέλιξη της υπόθεσης είναι πλέον προδιαγεγραμμένη από τη στιγμή που γίνεται η διάγνωση, και η Alice, την οποία υποδύεται εκπληκτικά η πολύ ώριμη πλέον ηθοποιός Julianne Moore (The End of the Affair, Far from Heaven, The Hours), γνωρίζει ότι πάσχει από Alzheimer.
Όχι, γιατί η ταινία έχει γοργούς ρυθμούς, όπως και η ίδια η εξέλιξη της ασθένειας, και αξίζει κανείς να εστιάσει σε κάποια πολύ δυνατά σημεία της, όπως η ουσιαστικά μοναχική αντιμετώπιση μιας δύσκολης προσωπικής κατάστασης, η αναπόφευκτη σύγκριση της νόσου με τον καρκίνο, οι λεπτές σχέσεις των γονιών με τα παιδιά τους, το συγκινητικό τέλος της και οι ερμηνείες των πρωταγωνιστών της.
Η ταινία βασίζεται στο best seller της Lisa Genova. Σκηνοθετήθηκε με εξαιρετική ευαισθησία και χωρίς περιττές μελοδραματικές εξάρσεις από τον Richard Glatzer (λίγο πριν τα γυρίσματα διαγνώστηκε με ALS και πέθανε πρόσφατα, το Μάρτιο του 2015) και τον σύζυγό του Wash Westmoreland.
Η Alice Howland σε ηλικία 50 περίπου χρόνων είναι μία καταξιωμένη ακαδημαϊκός γλωσσολογίας στο Columbia University. Και τα έχει όλα. Είναι παντρεμένη με τον John (Alec Baldwin) και έχουν τρία ενήλικα παιδιά, την επιτυχημένη Anna (Kate Bosworth), τον φοιτητή Ιατρικής Tom (Hunter Parrish) και τη μικρότερη - εκτός κανόνων - Lydia (Kristen Stewart).
Όταν μια μέρα κάνοντας τζόκινγκ χάνει τον προσανατολισμό της, και η μνήμη της αρχίζει να την προδίδει, αντιλαμβάνεται ότι κάτι δεν πάει καλά. Έτσι, αρχίζει να συμβουλεύεται μόνη της ένα Νευρολόγο, ο οποίος μετά από τις σχετικές εξετάσεις τής ανακοινώνει ότι πάσχει από μια σπάνια μορφή Alzheimer που προσβάλει άτομα κάτω των 65 ετών και εκτός αυτού είναι κληρονομική και απειλεί τα παιδιά της. Ακόμη την προετοιμάζει ότι όσο υψηλότερο είναι το μορφωτικό επίπεδο του ασθενή τόσο γρηγορότερα εξελίσσεται η νόσος λόγω της έντονης εγκεφαλικής δραστηριότητας.
Η Alice ανακοινώνει την κατάστασή της πρώτα στον άντρα της και στη συνέχεια στα παιδιά της. Το τεστ βγαίνει θετικό για την Anna, αρνητικό για τον Tom, ενώ η Lydia αποφασίζει να μην το κάνει.
Η Alice Howland σε ηλικία 50 περίπου χρόνων είναι μία καταξιωμένη ακαδημαϊκός γλωσσολογίας στο Columbia University. Και τα έχει όλα. Είναι παντρεμένη με τον John (Alec Baldwin) και έχουν τρία ενήλικα παιδιά, την επιτυχημένη Anna (Kate Bosworth), τον φοιτητή Ιατρικής Tom (Hunter Parrish) και τη μικρότερη - εκτός κανόνων - Lydia (Kristen Stewart).
Όταν μια μέρα κάνοντας τζόκινγκ χάνει τον προσανατολισμό της, και η μνήμη της αρχίζει να την προδίδει, αντιλαμβάνεται ότι κάτι δεν πάει καλά. Έτσι, αρχίζει να συμβουλεύεται μόνη της ένα Νευρολόγο, ο οποίος μετά από τις σχετικές εξετάσεις τής ανακοινώνει ότι πάσχει από μια σπάνια μορφή Alzheimer που προσβάλει άτομα κάτω των 65 ετών και εκτός αυτού είναι κληρονομική και απειλεί τα παιδιά της. Ακόμη την προετοιμάζει ότι όσο υψηλότερο είναι το μορφωτικό επίπεδο του ασθενή τόσο γρηγορότερα εξελίσσεται η νόσος λόγω της έντονης εγκεφαλικής δραστηριότητας.
Η Alice ανακοινώνει την κατάστασή της πρώτα στον άντρα της και στη συνέχεια στα παιδιά της. Το τεστ βγαίνει θετικό για την Anna, αρνητικό για τον Tom, ενώ η Lydia αποφασίζει να μην το κάνει.
Στη συνέχεια αντιμετωπίζει με αφάνταστη γενναιότητα το πρόβλημά της έχοντας απλά την τυπική συμπαράσταση του άντρα της και των παιδιών της. Όμως, ουσιαστική βοήθεια παίρνει μόνον από την Lydia, την οποία πάντοτε αμφισβητούσε σχετικά με τις επιλογές της για το μέλλον της και τις σπουδές της. Αποδεικνύεται έτσι ότι, όσο δεμένη κι αν είναι μια οικογένεια, ο άνθρωπος μέσα σε μια πολύ δύσκολη προσωπική κατάσταση είναι ουσιαστικά ολομόναχος…..
Ανάμεσα στο Alzheimer και στον καρκίνο;
Η Alice είναι απόλυτη :
Alice : Λυπάμαι, αλλά δεν ξέρω πώς θα ήμουν σε ένα επίσημο δείπνο. Μπορεί να μην μπορώ να θυμηθώ ονόματα ή να απαντήσω σε απλές ερωτήσεις….για να μην αναφέρω αν θα μπορέσω να πω ένα ανέκδοτο.
John : Νομίζω ότι τα πας πολύ καλά τελευταία.
Alice : Σε σχέση με τι; Μακάρι να είχα καρκίνο.
John : Μην το λες αυτό.
Alice : Το λέω. Εννοώ, δεν θα ένιωθα τόση ντροπή.
Είναι σωστό να χρησιμοποιεί ο γονιός το πρόβλημά του (είναι πολλοί εκείνοι που, ακόμη και όταν δεν έχουν πρόβλημα, το επινοούν....), προκειμένου να επιβάλει στο παιδί του αυτό που πιστεύει ότι θα είναι το καλύτερο για εκείνο;
Στο ερώτημα αυτό απαντάει κατηγορηματικά - η κατασταλαγμένη με τα θέλω της να γίνει μόνο ηθοποιός - Lydia σε μια συγκλονιστική με τη μητέρα της συνομιλία :
Alice : Υπάρχουν κάποια πράγματα που θέλω να κάνω. Θέλω να πάρω άδεια μαζί με το μπαμπά, αλλά δε νομίζω ότι θα γίνει. Και θέλω να δω την Anna να κάνει μωρό. Και θέλω να δω τον Tom να αποφοιτά.
Lydia : Ναι.
Alice : Και θα ήθελα να δω εσένα να πηγαίνεις στο κολλέγιο. Όχι για Νομική. Σκεφτόμουν ότι μπορείς να πας για δραματικές σπουδές. Ξέρεις, αν δεν πετύχει η ηθοποιία, θα μπορείς να διδάξεις, θα κάνεις θεατρικά εργαστήρια. Θα έχεις εναλλακτικό σχέδιο.
Lydia : Ναι. Δεν θέλω εναλλακτικό σχέδιο. Εγώ…Θέλω να το κάνω αυτό. Θα το προσπαθήσω. Δεν θα γίνει αν δεν πιστεύω στον εαυτό μου.
Alice : Εγώ πιστεύω σε σένα Lydia. Πιστεύω σε σένα. Είναι ότι, ξέρεις, η ζωή είναι σκληρή. Είναι πιο σκληρή απ' όσο νομίζεις, και εγώ...Θέλω να έχεις κάποια ασφάλεια πριν εγώ φύγω.
Lydia : Μαμά, πρέπει να...Δεν μπορείς να χρησιμοποιείς την κατάστασή σου για να με πείσεις να κάνω κάτι.
Alice : Γιατί; Γιατί δεν μπορώ;
Lydia : Γιατί αυτό δεν είναι δίκαιο.
Alice : Δεν είναι ανάγκη να είμαι δίκαιη. Είμαι μητέρα σου. Έτσι δεν είναι;
Lydia : Όχι.
Τελικά, η Lydia με την όλη στάση της θα αναγκάσει τον πατέρα της, John, αφού την αγκαλιάσει στοργικά να παραδεχθεί ότι :
John : Είσαι καλύτερος άνθρωπος από μένα
αναγνωρίζοντας έμμεσα ότι ο ίδιος με τη διαρκή άρνησή του δεν βοήθησε ουσιαστικά τη γυναίκα του.
Κάπως έτσι, η ταινία φτάνει στο αναμενόμενο τέλος της με μια κορυφαία όμως σκηνή, εξαιρετικά όμορφη και συγκινητική και από τις ωραιότερες που έχουν διαχρονικά καταγραφεί στον κινηματογράφο.
Εκπληκτικές οι ερμηνείες των πρωταγωνιστών. Η Julianne Moore, στην οποία εστιάζει όπως είναι φυσικό συνέχεια ο φακός, είναι απλά καθηλωτική και δίκαια κέρδισε το 2015 το Όσκαρ Α’ Γυναικείου ρόλου για την ερμηνεία της στην ταινία αυτή. Πάντα αξιόπιστος ο έμπειρος Alec Baldwin όπως και οι νέοι Kate Bosworth και Hunter Parrish. Όσοι θυμούνται την Kristen Stewart μόνον από το Twilight και τις συνέχειές του θα εντυπωσιαστούν από την πειστική και μεστή ερμηνεία της. Ίσως μακράν το ωραιότερο νεανικό κινηματογραφικό πρόσωπο σήμερα.
Αλέξανδρος Παπαδόπουλος
Διάρκεια : 101’
Βαθμολογία : 8.5/10
